Zaciekawia(j)my matematyką – Niewymierna liczba π

Podziwu godna liczba π

Trzy koma jeden cztery jeden.

Wisława Szymborska

Na zajęciach  uczniowie kl. VI kreatywnie zajmowali się liczbą niewymierną π. Z zaciekawieniem, z wypiekami na twarzy pod maseczką ochronną, obejrzeli film o początkach liczby niewymiernej, rozwiązali kartę pracy, ułożyli słowa w zdanie, dzięki któremu zapamiętali wartość liczby w przybliżeniu do czternastego miejsca po przecinku. Wyznaczyli przybliżoną wartość liczy π wykonując doświadczenie.

W czasach późnego neolitu, czyli około 4000 lat temu, ludy zamieszkujące Europę budowały z kamieni uporządkowane figury. Kamienny krąg Sunkenkirk w Cambrii jest jedną z wieluset tego typu konstrukcji zbudowanych przez pradawnych mieszkańców Wielkiej Brytanii. Nie wiemy, do czego dawni ludzie używali kamiennych kręgów. Wiemy natomiast, że każdy z nich zawiera ciekawą matematyczną własność. W Polsce większość kręgów znajduje się na Pomorzu. Pochodzą z pierwszych stuleci naszej ery. Warto dowiedzieć się więcej na ich temat. Może znajdują się niedaleko szkoły. Wtedy warto je zobaczyć i zbadać.

Jeżeli podzielimy obwód konstrukcji przez średnicę, zawsze otrzymamy liczbę bardzo bliską liczbie 2/3. Im dokładniejszy jest ten pomiar, tym wynik jest bliższy 3,14. Iloraz obwodu każdego koła przez średnicę jest stały. Oznaczono go liczbą π. Liczba π (czytamy pi) jest niewymierna, to znaczy, że jej rozwinięcie dziesiętne ma nieskończoną sekwencję cyfr po przecinku. Na stronie www.math.edu.pl można znaleźć przybliżenie liczby π dokładnością do miliona miejsc po przecinku. Można wyszukać w rozwinięciu liczby π liczby coś znaczące, np. daty lub numery PESEL. Cyfra 4 występuje w tym rozwinięciu 100230 razy, zero 99959 razy.

Źle w mgle i snach bolejącym do wiedzy progu iść,

Wszak ognistym wierzącym jedynie miłującym

Bóg do nóg poznania kiść strąca.